Khoai lang là món ăn rất quen thuộc với người Việt Nam, một món ăn bình dân, rẻ tiền, rất dễ kiếm, nhưng cũng là một món ăn rất bổ dưỡng và có tác dụng trị bệnh.

Khoai lang còn có các tên gọi khác như cam thự, hồng thự hoặc phan thự.

Khoai lang thích hợp với vùng nhiệt đới, có nguồn gốc từ Peru, được trồng ở châu Âu vào thế kỷ thứ 16, sau đó lan sang châu Á. Hiện nay, các quốc gia trồng nhiều khoai lang là Trung Quốc, Indonesia, Việt Nam, Nhật Bản, Ấn Độ...

Giá trị dinh dưỡng

Khoai lang không có chất béo và cholesterol, nhưng chứa một lượng lớn beta caroten, vitamin A và C, vitamin B5 hay acid pantothenic, khoáng chất kali và chất xơ.

Acid pantothenic giúp cơ thể chống mệt mỏi qua việc thúc đẩy các quá trình chuyển hóa carbohydrat, chất đạm và chất béo. Vitamin này kích thích nang thượng thận, làm tăng sự chuyển hóa căn bản, tạo ra năng lượng từ chất béo và carbohydrat; làm da bớt nhăn và làm chậm sự lão hóa; làm hệ thần kinh khỏe mạnh; làm giảm độc tính của thuốc kháng sinh và tia phóng xạ; làm bớt dị ứng, nhức đầu, đau khớp xương; chống mất ngủ, hen suyễn...

Một củ khoai lang có khoảng 14mg beta caroten, là một chất có khả năng chống ung thư, nhất là ung thư phổi, ngay cả ở người nghiện thuốc lá. Beta caroten còn làm tăng khả năng miễn dịch, làm giảm các nguy cơ bị cườm mắt, tai biến động mạch não, chứng kích tim và làm giảm cholesterol trong máu.

Một củ khoai lang nướng cung cấp 117 calori, 2g chất đạm, 28g carbohydrat, 32mg calci, 63mg phospho, 0,5mg sắt, 400mg kali, 3g chất xơ, 750 mcg vitamin A, 30mg vitamin C, 8mg vitamin B1.

Tác dụng trị bệnh

Các cụ ta tin là khoai lang có thể chữa được bệnh phong nhức khớp xương và chứng đau bụng.

Nhiều người còn cho là khoai lang có thể làm giảm triệu chứng buồn nôn ở phụ nữ có thai, điều hòa kinh nguyệt, lợi tiểu, ngăn ngừa sẩy thai, làm giảm cơn hen suyễn...

Theo giáo sư Đỗ Tất Lợi, khoai lang có tác dụng nhuận tràng và trong dây khoai lang có một chất giống như insulin rất tốt cho bệnh nhân tiểu đường.

Ngoài ra, ngọn non của dây khoai lang (đọt lang) còn được dùng như một loại rau ăn phổ biến, còn dây khoai lang được dùng trong chăn nuôi gia súc. Ngọn khoai lang luộc chấm mắm cáy đặc là món ăn ngon.

Bảo quản

Khi mua khoai nên chọn củ còn chắc nịch, cầm thấy nặng tay, vỏ trơn tru, không trầy xát; tránh mua khoai bị nứt hoặc bị hà, rỗ vỏ.

Mang về nhà, nên để trong bóng tối, không để trong tủ lạnh và nên dùng trong vòng hai tuần lễ để có được tất cả các chất bổ dưỡng của khoai.

Khoai cũng được đóng hộp sau khi nấu chín với đường hoặc sấy, phơi khô.

Món ăn với khoai lang

Khoai lang thường được dùng để nấu chè hay luộc ăn.

Nên rửa sạch củ khoai trước khi luộc. Giữ nguyên vỏ khi luộc để khoai khỏi đổi màu và cũng dễ bóc hơn. Vỏ khoai có nhiều chất xơ pectin ăn được.

Khoai lang cũng được nấu với mật ong, mật mía, đường hoặc mật ngô. Khoai chín nghiền nát được dùng làm bánh, kẹo.